Anders

Na mijn groet in de gang loopt hij nog drie stappen door. Dan staat hij stil, wendt traag het grote lijf  en groet vriendelijk – maar kort – terug. Dan keert hij het grote lichaam weer – niet zonder moeite – in de gewenste looprichting en komt opnieuw in beweging.
Hij had me niet gezien. En dat in zo’n smal gangetje en terwijl we elkaar tegemoet lopen. Maar hij loopt met het hoofd naar beneden en met datzelfde hoofd vol sombere gedachten. Dat is wel anders geweest – er was een tijd dat hij enthousiast de wereld in sprong en gevatte grapjes kon maken.
Tien jaar geleden ging het mis. Hij was toen zichzelf niet meer en werd gestuurd door stemmen die opdrachten gaven, grote opdrachten. En die opdrachten voerde hij uit en daarom zit hij hier. Want het waren gruwelijke opdrachten.
Daar schaamt hij zich diep voor. En hij greep zijn kansen: bijna iedere behandel- en therapievorm heeft hij gevolgd, en hij slikte trouw zijn medicijnen. En hij leerde veel en vond het interessant, hij kon er met enthousiasme over vertellen. Geleidelijk bouwde hij zijn medicatie af en uiteindelijk kon hij zonder. Daar was hij trots op. Het leven lachte P weer toe: hij zou kunstenaar worden, een vriendin krijgen, geld verdienen en een mooi leven gaan leiden.
Maar vorig jaar ging het mis. De stemmen keerden terug en gaven opnieuw opdrachten. Hij kon de stemmen niet de baas – en wij hem bijna niet want hij is groot en sterk. Maar dit keer waren er ook vriendelijke stemmen die hem vertelde dat hij opnieuw medicatie moest nemen. En dat deed hij. Maar sindsdien lukt het niet zo goed meer, hij is niet meer de oude. En dat wordt hij ook niet meer. Het sprankelende is er van af. Had hij eerst te veel energie, nu heeft hij te weinig. Tussen de middag moet hij slapen, soms wel twee uur. En ’s avonds is hij bekaf. En de creativiteit vloeit ook niet meer zo – en gevat is hij helemaal niet meer. En dat wil hij niet, dit is niet wat hij zijn wil. Dus is hij boos. Maar hij weet niet zo goed op wie. Kunstenaar wil hij zijn, met een vriendin en misschien een hond. Zelfstandig wonen, dat is wat hij wil – zonder ons, zonder bemoeienis.
Maar dat mag niet van ons. En dat snapt P wel – aan z’n verstand ligt het niet – maar hij wil het niet. Van ons moet hij nog lang medicatie gebruiken, en zichzelf in acht nemen, rust nemen, een gestructureerd bestaan opbouwen. En hij weet dat dat klopt, en daarom is hij boos. Want zijn lichaam heeft hem verraden, of zijn geest. Hij is een psychiatrisch patiënt en dat klinkt niet goed. Diep van binnen is hij dat niet, diep van binnen is hij kunstenaar en sprankelend. Maar alleen nog maar diep van binnen.
En daarom loopt hij met het hoofd naar beneden, vol met sombere gedachten.