Dokter

Hoeveel patiënten heeft een dokter eigenlijk? Dat hangt er van af. Van waar u woont, vooral. Toen onze maatschappelijk werker een psychiatrisch patiënt terug bracht naar Ghana had hij overlegd met de enige psychiater in Ghana. Eén, in heel Ghana. Toen hij een jaar later een patiënt terug bracht naar Ivoorkust kwam hij opnieuw terecht bij de Ghanese psychiater. Hij doet er zijn buurland bij.
Of dat slecht is valt nog te bezien. De Amerikaanse staat Missouri heeft tien keer zoveel artsen als de buurstaat Arkansas. En hoewel de bewoners een nagenoeg gelijke gezondheidstoestand en levensverwachting hebben wordt er in Missouri tien keer zo veel geopereerd als in Arkansas.
Medische zorg wordt gezien als een verworvenheid van de welvaartsstaat. Dan kom je al snel uit in de westerse wereld. België en Frankrijk lijken dan de meest welvarende landen zo bezien, met 220 en 300 patiënten per dokter. Fransen zijn inderdaad gek op hun dokter. En de dokter op hen. Na een doktersbezoek in Frankrijk sta je gegarandeerd met minstens één pillendoos buiten. Naar de apotheek hoeft niet, want bijna iedere Franse dokter is apotheekhoudend. Iemand wegsturen zonder pillen is een blamage, voor dokter én patiënt. Geen volk eet zo veel pillen als de Fransen. Toch hebben ze geen naam gemaakt met hun opgewektheid of, iets banaler, een opvallend hoge levensverwachting.
Het maakt wel nieuwsgierig naar de wijze van dossiervoering van artsen met 50.000 patiënten, zoals dat in delen van Afrika voorkomt. Dossieropslag vergt dan een fabriekshal, minstens. Waarschijnlijker is dat patiënten daar gewoon niet naar de dokter gaan. Gek genoeg is dat precies wat veel westerse dokters willen - dat u wegblijft. Meer dan 90% van de klachten waarmee de huisarts wordt geconfronteerd gaat immers vanzelf over, daar heeft u geen dokter voor nodig. Door al die onzin-klachtjes van u hebben ze te weinig tijd om zich bezig te houden met die 10% die echt wat mankeert. Dus die worden doorverwezen naar dure specialisten die met peperdure apparatuur gaan kijken of u echt wel iets mankeert. En van de 4% die zo overblijft als echte, door de dokter goedgekeurde patiënt, kunnen ze maar een klein deel echt helpen. De rest gaat dood, denk ik - of wordt alsnog spontaan beter.
En die cijfers moeten maar niet al te serieus worden genomen. De hoeveelheid dokters zegt niets over hun kwaliteit, de wijze waarop een land dokters produceert des te meer, samen met de wijze waarop de zorg georganiseerd is. De Ghanese psychiater is niet veel tijd kwijt aan vergaderen, denk ik. Misschien besteedt hij wel al zijn tijd aan zijn patiënten. Of aan reizen, gezien zijn werkgebied.